تحویلینگری چیست؟
تحویلینگری نگرشی است که یک حوزه از موضوعات (مثل خواص، مفاهیم و ...) در دامنة دیگر جذب یا به نفع دامنه دیگر از آن صرف‌نظر شود (kim, 1998) ؛ به عبارت دیگر ارجاع هر پدیدار به امری فروتر از آن و اخذ وجهی از آن شیء به جای کنه و حقیقت آن که منطق‌دانان مسلمان شکل ساده آن را « مغالطه کنه و وجه» می‌نامند. (فرامرز قراملکی، 1380)
متخصصان سیستم‌های پیچیده در مواجهه با این معضل از آن با عنوان رهیافتی یاد کرده‌اند که سیستم را خارج از توصیف زیر سیستم‌هایی که آن را تشکیل داده‌اند، توصیف و تبیین می‌کند و ارتباط بین آنها را نادیده می‌گیرد( Yaneer ،2004).
از آنجا که رهیافت تحویلینگری تقریباً در تمام حوزه‌ها گسترش یافته است، دانشمندان حوزه‌های مختلف تعاریف گوناگون ارائه کرده‌اند: به باور آنها تحویلینگری تحلیل پدیدارها یا مفاهیم به یکی از زیر مجموعه‌هایشان است (سیاری، 1385 و 1384؛ Polkinghorne،2003)
تحویلینگری در اخلاق حرفه‌ای
تحویلینگری تصور ناقص و ناروا از اخلاق حرفه‌ای که آثار زیانبار فراوانی دارد، به گونه‌ای که آن را از موانع عمده رشد اخلاقی در سازمانها دانسته‌اند (قراملکی، 1386). توجه به یک اصل فراشناختی آسیب تحویلینگری را آشکار می‌سازد: هر کسی متناسب با تصور خود از یک فعالیت به آن می‌پردازد. تصوری که از مقصد داریم، راه و ابزار ما را تعیین می‌کند. مدیران متناسب با تصورشان از اخلاق حرفه‌ای به ترویج آن می‌پردازند. تصور ناقص یا ابزارانگارانه مانع ترویج اخلاق در فرهنگ سازمانی می‌شود.
ابعاد تحویلینگری در اخلاق حرفه‌ای
1- تحویل اخلاق حرفه‌ای به قانون، مقررات، آیین‌نامه‌ها
2- تحویل مسئولیتهای اخلاقی در حرفه به مسئولیت های حرفه‌ای
3- تحویل اخلاق حرفه‌ای به هنجارهای رایج در مشاغل
4- تحویل اخلاق حرفه‌ای به مسئولیت های اخلاقی منابع انسانی
5- تحویل منشور اخلاقی سازمان به اصول اخلاقی
6- تحویل منشور اخلاقی سازمان به عهدنامة اخلاقی حِرفه‌ها
پیشگیری و درمان تحویلینگری
برای پیشگیری تحویلینگری در ترسیم مسئولیتهای اخلاقی سازمان و بنگاههای کسب وکار، تدوین سند جامع اخلاقی سازمان یا شرکت را توصیه می‌کنند. این سند متضمن اصول اخلاقی، منشور اخلاقی سازمان و عهدنامه اخلاقی کارکنان و مدیران است و در اخلاق‌پژوهی الگوهای میان‌رشته‌ای، تحویلینگری را پیشگیری و درمان می‌کند (قراملکی، 1380، سیاری، 1385).
در درمان هر معضل ابتدا باید وجود معضل اثبات شود. آنگاه بدرستی شناخته شود تا بتوان راه حل مناسبی برای آن یافت. کاوش در مسئولیت های اخلاقی سازمانها ، شرکت ها و بنگاههای اقتصادی وجود معضل تحویلینگری را در آنها آشکار می‌کند.
برای درمان این معضل باید اخلاق حرفه‌ای را بسیار گسترده‌تر از قوانین و مقررات و مسئولیت های حرفه‌ای و هنجارهای جاری مشاغل، مسئولیت های اخلاقی منابع انسانی، اصول اخلاقی و عهدنامه‌های اخلاقی حرفه‌ها در نظر بگیریم.
در میان راه حلهای گوناگون باید هوشیار باشیم که این معضل خود را به صورت درمان نشان ندهد. آن گونه که برخی رهیافت میان‌رشته‌ای را به چند رشته‌ای تحویل کرده‌اند تا به درمان تحویلینگری بپردازند. تدوین سند جامع اخلاقی سازمانها و شرکتها که به روش پویا به صورت دو الگوی تلفیق منسجم رشته‌ها و چالش روشمند رهیافتهاست، راه حل مناسبی برای این معضل به نظر می‌رسد.
منابع:
فرامرز قراملکی، احد، اخلاق حرفه‌ای، چاپ دوم، نشر مجنون، قم
فرامرز قراملکی، احد ، سازمان های اخلاقی در کسب وکار، نشر مجنون
فرامرز قراملکی، احد ، موانع رشد اخلاق حرفه ای در سازمان ها، نشر بشرا
سیاری، سعیده، از تحلیل‌گرایی دکارت تا تحویلینگری مدرنیسم، مجله اندیشه نوین دینی، شمار4، 1385.
با تشکر از مجيد صابر
نظرات شما عزیزان: